متن مصاحبه گیلان مصور با دکتر فرزاد بختیاری درخصوص «الفبا و دستور خط تالشی و تاتی»

 دکتر محرم رضایتی کیشه‌خالهیادآوری: «این مقاله در مورخة 1399/10/02 در پنجمین همایش بین‌المللی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی (گذشته و حال) در تهران، مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی به صورت سخنرانی ارایه گردید».  مطالعات علمی در حوزة زبان تالشی سابقة چندانی ندارد. از نظر تاریخی نخستین اطلاعات مربوط به زبان تالشی به سال 1842م برمی‌گردد. در این سال خودزکو، ایران‌شناس روسی‌تبار اهل لیتوانی کتاب مشهور خودش را با عنوان ««ترانه‌های محبوب ساکنان کرانه‌های دریای خزر» در لندن منتشر کرد و در بخشی از آن به زبان تالشی پرداخت. در این کتاب 15دوبیتی و 80 واژة تالشی مورد بحث و تحلیل زبانی قرار گرفته است. هرچند بخش تالشی این کتاب اهمیت چندانی ندارد، اما شالودة پژوهش‌های مرتبط با زبان تالشی درحقیقت با این اثر آغاز شده است. ترجمة فارسی گزیده‌ای از این کتاب با عنوان «ترانه‌های محلی ساکنان کرانه‌های دریای خزر» مشتمل بر ترانه‌های گیلکی، تالشی و مازندرانی و تحلیل زبانی آنها به همت شادروان جعفر خمامی‌زاده در سال 1381 ازسوی انتشارات سروش منتشر شد. ایران‌شناسان بویژه مستشرقان روسی، بعدها تحقیقات مربوط به زبان تالشی را ادامه و گسترش دادند.    اما در ایران سابقة تحقیقات زبان تالشی به سال 1363 می‌رسد. در این سال علی عبدلی کتاب «فرهنگ تاتی ـ تالشی» خود را در انزلی منتشر کرد. این کتاب هرچند از نظر علمی و مطالعات زبانشناسی مثل کتاب خودزکو اهمیت چندانی ندارد، اما طلیعه و سرآغاز مطالعات زبان تالشی در ایران محسوب می‌شود.   خوشبختانه در اواخر دهة 60 و اوایل دهة 70، پژوهش‌های زبان تالشی وارد مراکز علمی و دانشگاه‌های ایران شد و مطالعات آن به صورت علمی رونق گرفت و در قالب پایان‌نام, ...ادامه مطلب