به یاد مسرور

مرحوم استاد مسرور ماسالی از چهره‌های نام‌آشنا و تأثیرگذار در عرصة فرهنگ و ادبیات تالشی است. فعالیتهای‌ ادبی او به صورت رسمی با سرودن منظومة «خندیله پشت» در آغاز دهة پنجاه شروع شد. این اثر که حاوی نکات ظریف و ارزشمندی از فرهنگ شفاهی قوم تالش است، نقطة عطفی در جنبش ادبی و فرهنگی تالش در دهه‌های اخیر به حساب می‌آید. به تعبیری دیگر، «خندیله پشتِ» مسرور، اولین اثر جدی، مهم و ماندگار تالشی در حوزة ادبیات مکتوب است.

   او در این اثر ارجمند، روایتگر بخشی از خوشیها، غمها، آرزوها و امیدها، و نقشبند برخی خاطرات و آداب و سنن قوم سرفراز تالش است که رشتة پیوند جانها و نماد هویت دیرینة آنها، یعنی گلبانگ شیرین تالشی، قرنهاست که استوار و محکم به حیات معنوی خویش ادامه می‌دهد. آری او «خندیله پشتِ» خود را با دیبای تالشی ‌آراست و زیب و جمال آن را از او گرفت. زیرا خوب دریافته بود که فرهنگ دیرین، زبان دیرین می‌خواهد. به نظرم اگر از استاد مسرور، تنها همین اثر باقی می‌ماند، بر علو طبع و قدرت نظم او کافی بود. پژوهشهای بعدی مرحوم مسرور نشان داد که عرصة توانایی او قلمروی گسترده دارد. او علاوه‌بر انتشار چند دفتر شعر تالشی و فارسی، در حوزة زبان (دستور و فرهنگ) تالشی نیز در قالب چند اثر، توانمندی خود را آزمود.

    مرحوم مسرور از نظر اخلاقی، فردی فروتن، مهربان، نرم‌خو، باگذشت، و در عین‌حال صبور، غیور و صریح‌اللهجه بود. لحن سخنش چون به نظم می‌‌پیوست، باصلابت و مطنطن می‌شد و رنگ حماسه می‌گرفت؛ با کوه و جنگل انس و الفتی داشت و کلیدواژگانش اغلب از راش و راشستان خالی نبود. همگنان را دوست می‌داشت، مخصوصاً اهل فضل و ادب را؛ بر درِ ارباب بی‌مروت دنیا نمی‌نشست. اهل مجامله و تملق نبود. زبان به مدح و ستایش ناکسان نگشود و دُرّ لفظ تالشی را هیچ‌وقت در پای نااهلان و دونان نریخت. نکوهش نیکوان و بزرگان را بر نمی‌‌تافت. حرمت قلم و اهلش را به خوبی پاس ‌می‌داشت. از حافظة خوبی بهره‌مند بود. تنگ‌نظر و مغرور نبود؛ حد و اندازة خود می‌دانست؛ به آزار بزرگان برنمی‌‌خاست تا بدانند که داناست. فضایلش فراوان، و چون بزرگان اشتباهاتش اندک بود. از باقیات صالحات مرحوم مسرور، علاوه‌بر آثار فرهنگی و ادبی، پرورش شمار فراوانی از شاگردان فاضل، شایسته و علاقه‌مند به فرهنگ قومی است که برخی از آنها امروزه از زمرة صاحب‌نظران اهل، و بانام‌ونشان این حوزه‌اند.

    استاد مسرور روز دوشنبه ۱۹/۱۰/۱۳۹۰ به دیدار حق شتافت. درگذشت او حادثه و ضایعه‌‌ای دردناک برای جامعة ادبی و فرهنگی تالش بود. در آخرین روزهای حیات آن مرحوم، به همراه استاد خادمی ارده، توفیق عیادتش دست داد. با آنکه بسیار رنجور بود، اما آرام و باقرار می‌نمود و همچنان بر رعایت آداب، التزام داشت. بسیار مهربانی نمود و لحظه‌ای از یاد دوستان و سرزمین اهورایی تالش غافل نبود. روحش شاد و یادش گرامی.